شش گانه کوهنوردی
چند سال پیش مسابقه صعود سرعتی قله دماوند با جایزه ای چشمگیر از طرف فدراسیون کوهنوردی برگزار شد. وقتی آقای آقاجانی از من پرسید چرا در آن شرکت نمی کنم گفتم امثال من در این مسابقه هیچ شانسی ندارند چون می دانستم از نظر سرعت به گرد پای قله نوردانی مانند مرحوم ابراهیم شیخی نخواهم رسید. در عمل جایزه 2000 دلاری آن مسابقه در آن زمان به قدری جذاب بود که تعداد زیادی دوندگان دوهای استقامت در آن شرکت نمودند و در نهایت از 10 نفر اول (اگر اشتباه نکنم) فقط دو نفر کوهنورد بودند و بقیه دومیدانی کار. آن دو نفر هم مانند مرحوم شیخی خود سابقه فعالیت در دو را داشتند.
از همان موقع این ایده به ذهنم رسید که ای کاش کوهنوردان هم مسابقه ای داشتند که بتوانند توانایی های خاص خود را به نمایش بگذارند. یک کوهنورد خوب باید بتواند نه تنها سریع صعود کند بلکه بتواند کوله کشی کند و سنگنورد، یخنورد و درای تولینگ کار خوبی نیز باشد. در مقام مقایسه با دومیدانی، کوهنورد قله رو سرعتی شبیه به دونده ماراتن است و کوهنورد (عام) مانند دهگانه یا هفت گانه کار در دو میدانی است (دهگانه آقایان و هفتگانه خانمها).
بعضی ورزشها از ابتدا در قالب مسابقه شکل می گیرند؛ مانند فوتبال و کشتی. بعضی ورزشها بدون مسابقه وجود دارند اما برای تشویق، گسترش و ارتقاء کیفی آنها مسابقاتی برای آنها تشکیل شده است؛ مانند دو و پارو زنی. در هر حال وجود مسابقه باعث ایجاد انگیزه ای مضاعف برای تمرین، بخصوص در جوانان، و بطور کلی ارتقاء کیفی یک ورزش می شود.
به این دلایل پیشنهاد می کنم مسابقه ای شش گانه در کوهنوردی برگزار شود شامل کوهنوردی سرعتی، کوهنوردی همراه با حمل کوله پشتی، سنگنوردی سختی مسیر، سنگنوردی سرعت، یخنوردی و درای تولینگ. در مورد جزئیاتی مانند نحوه امتیازبندی، ترتیب برگزاری و زمانبندی مسابقات بعدا می توان دقیقتر بحث کرد. مثلا می توان چنین زمانبندی داشت؛ در روز اول مسابقه کوهنوردی با کوله 20 کیلویی به مدت قریب به یک ساعت (صبح، 1200 متر صعود)، سنگنوردی سرعت (عصر)، روز دوم سنگنوردی سختی مسیر(صبح) و یخ نوردی (عصر)، روز سوم درای تولینگ (صبح) و کوهنوردی سرعتی به مدت 2-3 ساعت (عصر، 2500-3000 متر صعود).
در حال حاضر مسابقه در تمام این رشته ها بطور مجزا برگزار می شود. اما نه برای مجموعه آنها. اتفاقا گروه بزرگی از کوهنوردان (همانند هیمالیا نوردان) نه در تک تک این رشته ها بلکه در مجموعه آنها می درخشند. تا جایی که می دانم چنین مسابقه ای در هیچ کجای دنیا برگزار نمی شود و حدس می زنم از برگزاری چنین مسابقه ای استقبال زیادی صورت گیرد.
این یک پیشنهاد کلی است و در صورت پذیرش آن باید بر روی نکات جزئی تری بحث کرد. مثلا اینکه بولدرینگ هم در آن گنجانده شود یا خیر؟ آیا بهتر نیست مواد آن را کم کرد، مثلا به سه یا چهار ماده کاهش داد؟ یخ نوردی اگرچه جزء مهمی از کوهنوردی است اما مسابقات آن به فصول خاصی محدود می شود. این محدودیت را چگونه می توان از سر راه برداشت؟ قطعا سوالات زیادی از این دست وجود خواهد داشت که به بعضی از آنها در عمل و بعد از برگزاری چند مسابقه پاسخ داده خواهد شد.
پ. ن. این مسابقات طبیعتا نمی توانند شبیه سازی کاملی از ورزش کوهنوردی در طبیعت باشند. مثلا هیمالیا نوردی علاوه بر موارد فوق نیازمند استقامت روانی بالا، قدرت تحمل شرایط سخت و خطر پذیری است.
منابع عکسها:
http://www.kondis.no/Aalesund/flere-bilder-fra-saudehornet-rett-opp.4699451-127706.html
http://ricardofb.wordpress.com/2007/09/26/world-championship-2007-aviles/
http://www.mcofs.org.uk/scottish-tooling-series.asp
http://adventure.howstuffworks.com/outdoor-activities/climbing/ice-climbing3.htm